Juzba Tomasz, Juzba Bronisława
Historia Tomasza i Bronisławy Juzby to przykład wielkiego okrucieństwa żandarmów niemieckich, którzy 3 grudnia 1943 r. wykonali na nich egzekucję. Zwłaszcza Bronisława doświadczyła ogromnego cierpienia.
Małżeństwo przechowywało w swoim zabudowaniach we wsi Radgoszcz (pow. dąbrowski) 2 Żydów. Za tę pomoc otrzymali najwyższy wymiar kary – śmierć. Bronisława była w tym czasie w ósmym miesiącu ciąży. Trafiona kulą wpadła do przygotowanego wcześniej dołu. Nikt nie mógł ulżyć jej w bólach porodowych, a w dodatku zebrani ludzie, na rozkaz żandarmów, musieli zakopać jeszcze żyjącą kobietę.
Bibliografia:
1. IPN BU 392/2035.
2. W. Bielawski, Zbrodnie na Polakach dokonane przez hitlerowców za pomoc udzielaną Żydom, Warszawa 1981, s. 32.
3. J. Hera, Polacy ratujący Żydów. Słownik, Warszawa 2014, s. 233.
4. A. Poray, Those Who Risked Their Lives, Chicago, Illinois 2007, s. 29-30.
5. R. Walczak (ed.), Those Who Helped. Polish Rescuers of Jews During the Holocaust, cz. 3, Warszawa 1997, s. 76.
6. S. Wroński, M. Zwolak, Polacy-Żydzi 1939–1945, Warszawa 1971, s. 344.
7. W. Zajączkowski, Martyrs of Charity, Washington D.C. 1988, s. 211.
8. www.straty.pl (9.02.2015).
Uwagi:
- A. Poray, Those Who Risked Their Lives, Chicago, Illinois 2007, s. 29 podaje listopad jako miesiąc śmierci małżeństwa Juzbów.
- J. Hera, Polacy ratujący Żydów. Słownik, Warszawa 2014, s. 233 podaje nazwisko Jurba, a oprócz Tomasza błędnie wymienia imię Bronisław, zamiast Bronisława.
- W. Zajączkowski, Martyrs of Charity, Washington D.C. 1988, s. 211 podaje nazwisko Jużba i błędnie podaje nazwę wsi Ragdoszcz.