Jagiełło Jan
W październiku 1942 r. rozpoczęto likwidację getta w Przysusze. Cyngiserowie, ojciec i dwóch synów – Bronisław i Janej, wykorzystali ten moment i uciekli. Nie wiedzieli dokąd i do kogo powinni się udać po pomoc, co zakończyło się tym, iż policjant zastrzelił włóczącego się po okolicy ojca.
Jan Jagiełło (ur. 27.01.1894 r.) i jego żona Janina mieszkali w Pawłowie k. Końskich i znali uciekinierów, dlatego tym bardziej chcieli im pomóc. W mroźne, zimowe noce przechowywali ich w swoim domu, otaczając opieką i dzieląc się jedzeniem. Jan został za to aresztowany, a 3 czerwca 1943 r. wysłany do KL Auschwitz. W 1944 r. został przewieziony do KL Dachau, a następnie KL Mauthausen, gdzie zmarł 15 kwietnia 1945 r.
Po tym wydarzeniu bracia nie wiedzieli, kogo prosić o pomoc. Do ich kryjówki w lesie zaczęli przynosić jedzenie Walenty i Antonina Rejczakowie, którzy mieszkali w pobliskiej Wilczej Woli. Czasami pozwalali im też nocować w swoim domu. Dzięki pomocy i wielkiej odwadze dwóch rodzin, bracia Cyngiser przeżyli wojnę, a następnie wyemigrowali do Izraela.
Instytut Yad Vaschem 6 marca 1996 r nadał Janinie i Janowi Jagiełłom oraz Walentemu i Antoninie Rejczakom tytuł Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.
Bibliografia:
2. J. Żaryn, T. Sudoł, Polacy ratujący Żydów. Historie niezwykłe, Warszawa 2014, s. 494.
Uwagi:
- Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Polska, cz. 1, I. Gutman i in. (red.), Kraków 2009, s. 239 podaje nazwę Krzcięcin jako miejsce zamieszkania małżeństwa Jagiełłów.
- Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Polska, cz. 1, I. Gutman i in. (red.), Kraków 2009, s. 240 błędnie podaje imię odznaczonego jako Wacław Jagiełło – był to zaś Jan Jagiełło.
