Fryda Ignacy, Kurzawa Jan

Ignacy Fryda (ur. 1.08.1904 r.) mieszkał wraz z rodziną we wsi Falkowa, powiat tarnowski. Młody Żyd, któremu pomagał, nie był mu obcy, ponieważ przed wojną wiele razy widywał go wraz z matką. Ona prawdopodobnie trudniła się handlem obnośnym i przez to była znana we wsi. W wyniku represji trafiła z synem do getta, skąd udało im się uciec.

Chłopak początkowo ukrywał się kilka kilometrów od domu rodziny Frydów. Niemcy przyszli najpierw do domu ich sąsiada Jana Kurzawy, który od dłuższego czasu ukrywał w swoich zabudowaniach Żydówkę. Niedługo potem zabrali też Ignacego i ukrywanego Żyda. Z całej rodziny Frydów uratował się jedynie jeden syn, który tego dnia był poza domem. Z jego relacji wynika, że ów młody Żyd przenocował u nich zaledwie kilka razy i wieść o jego obecności rozeszła się po Falkowej. W grudniu 1942 r. Ignacy został osadzony w więzieniu w Tarnowie. Na początku 1943 r. z tego więzienia wysyłano transporty do Auschwitz. Rodzina zamordowanego otrzymała informację z Biura Poszukiwań Arolsen-Suchdienst Arolsen w Niemczech, że według oświadczenia lekarza obozowego Ignacy zmarł 12 kwietnia 1943 r. w Auschwitz.

W Falkowej Żydom pomagało również wiele innych rodzin. Jan Pyrek przez około 2 miesiące udzielał schronienia Żydówce o nazwisku Najman. Kobieta była kuzynką bardzo zamożnej rodziny żydowskiej, która mieszkała we dworze z ok. 80-hektarowym gospodarstwem. Starsza kobieta bardzo dziękowała za pomoc i dość szybko wyjechała za granicę. Żydzi ukrywali się również w rodzinie Koszyków i Żabów.

W okolicy Falkowej znajdowała się wieś Bobowa, w której 14 sierpnia 1942 r. Niemcy zamordowali około 700 Żydów. Ze źródeł wynika, że ukrywani w większości przypadków przychodzili właśnie z tamtego rejonu.

Bibliografia:

Uwagi: