Franciszek Belniak
Franciszek Belniak (ur. 1910 r. w Harklowej), syn Jana i Zofii z d. Ducal, razem z rodziną mieszkał w Głębokiej (pow. gorlicki). Wraz z żoną Marią (Marianną) pomagał osobom pochodzenia żydowskiego (Leonowi Gelcalderowi oraz Eizbergowi) ukrywającym się w lesie niedaleko miejscowości Osobnica. Dostarczał im żywność oraz korespondencję, która przychodziła na jego adres od ich krewnych z obozu płaszowskiego.
W styczniu 1943 r. Niemcy podczas obławy przeprowadzonej w lasach niedaleko Osobnicy rozstrzelali Żydów, którzy tam się ukrywali. Znaleźli przy nich listy, które otrzymali za pośrednictwem Franciszka Belniaka. Wnuczka Franciszka opowiada o swoim dziadku: „Ludzie do niego przychodzili i on był po prostu takim łącznikiem, (…) i jak, i on przekazywał tam, tym Żydom, i jak wyłapali tych Żydów w tej sąsiedniej miejscowości, przejęli właśnie adres dziadka, no i przyszli do domu, wyprowadzili go na próg i zastrzelili.” (RFWA, Belniak, nagranie audio sygn. Belniak Franciszek i Maria, relacja Grażyny Gliwy [wnuczka], z dn. 9.09.2013).
Wydarzenie to miało miejsce 14 stycznia 1943 r., kiedy do domu Franciszka przyjechało dwóch gestapowców. Jego żonę i córkę Niemcy pozostawili przy życiu.
Bibliografia:
2. RFWA, Belniak, nagranie audio sygn. Belniak Franciszek i Maria, relacja Grażyny Gliwy [wnuczka], z dn. 09.09.2013.
3. W. Bielawski, Zbrodnie na Polakach dokonane przez hitlerowców za pomoc udzielaną Żydom, Warszawa 1981, s. 16.
4. J. Hera, Polacy ratujący Żydów. Słownik, Warszawa 2014, s. 144.
5. A. Poray (ed.), Those Who Risked Their Lives, Chicago 2007, s. 20.
6. Polacy ratujący Żydów na Rzeszowszczyźnie w latach 1939–1945 (Poles rescuing Jews in the Rzeszów Region in the years 1939–1945), oprac. E. Rączy, I. Witowicz, teksty wstępne E. Rączy, tłum. S. Bińczycki, Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Rzeszów 2011, s. 113.
7. R. Walczak (ed.), Those Who Helped. Polish Rescuers of Jews During the Holocaust, cz. 3, Warszawa 1997, s. 54.
8. S. Wroński, M. Zwolak, Polacy-Żydzi 1939–1945, Warszawa 1971, s. 413.
9. W. Zajączkowski, Martyrs of Charity, Washington D.C. 1988, s. 150.
10. Rejestr faktów represji na obywatelach polskich za pomoc ludności żydowskiej w okresie II wojny światowej, Instytut Pamięci Narodowej, A. Namysło, G. Berendt (red.), Warszawa 2014, s. 354.
11. Belniak Franciszek, [w:] www.straty.pl, Program Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką (4.11.2014).
