Cebula Franciszek, CebulaWincenty, Chudy Józef, Czarnecki Stanisław


Franciszek Cebula wraz z synem Wincentym mieszkali w miejscowości Jadowniki w dawnym woj. kieleckim, niedaleko Brzeska. Obaj działali w zorganizowanej grupie Józefa Topolskiego „Szpak”, dostarczając żywność do getta w 1941 i 1942 r. Grupa została wytropiona przez Niemców i poniosła wielkie straty w ludziach.


Kiedy Niemcy przyszli po Wincentego z zamiarem aresztowania go, w domu zastali tylko jego ojca Franciszka. Aresztowano go i rozstrzelano na polu zamiast syna, który zginął w tym samym roku, 1942, podczas jednej z akcji przerzutu żywności dla Żydów w getcie brzeskim. Najpierw postrzelono go tuż pod gettem, co uniemożliwiło mu dalszą ucieczkę, a następnie Niemcy zabrali go ze sobą i rozstrzelali. Los nie był łaskawy również dla 20-letniego Józefa Chudego i Stanisława Czarneckiego. Zostali wytropieni przez Niemców i zastrzeleni podczas pościgu. Pomimo tego w grupie pod wodzą Józefa Topolskiego nie brakowało odważnych, a Żydom z getta w Brzesku pomagano aż do jego likwidacji. Jednymi z osób pomagających byli Wincenty Tyka i Jan Marmuł, których wywieziono do Oświęcimia.


Bibliografia:

1. IPN BU 392/2035.
2. W. Bartoszewski, Z. Lewinówna, Ten jest z Ojczyzny mojej. Wspomnienia z lat 1939–1945, wyd. 3, Warszawa 2007, s. 614, 615.
3. W. Bielawski, Zbrodnie na Polakach dokonane przez hitlerowców za pomoc udzielaną Żydom, Warszawa 1981, s. 18, 20.
4. W. Zajączkowski, Martyrs of Charity, Washington D.C. 1988, s. 132, 156.
5. www.straty.pl, Program Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką (25.03.2015).


Uwagi:

  • Istnieją źródła, które wskazują, że Franciszek i Wincenty Cebula oraz Józef Chudy dostarczali żywność do getta w Busku, a nie Brzesku: W. Bielawski, Zbrodnie na Polakach dokonane przez hitlerowców za pomoc udzielaną Żydom, s. 18, 20 oraz W. Zajączkowski, Martyrs of Charity, Washington D.C. 1988, s. 156.
  • Materiały z teczki IPN BU 392/2035wskazują, że Józef Chudy został rozstrzelany między 1941 a 1942 r., zaś wg W. Zajączkowski, Martyrs of Charity, Washington D.C., s. 132, był to 1942 r.


Zamknij podgląd

Prawa autorskie:
Fundacja Lux Veritatis, Kaplica Pamięci


Świątynia pw. Najświętszej Maryi Panny Gwiazdy Nowej Ewangelizacji
i św. Jana Pawła II
w Toruniu


Projet witryny:
Kamil Dawid 2016

Wszystkie zamieszczone na witrynie treści, materiały oraz elementy graficzne są chronione prawem autorskim i stanowią wyłączną własność Producenta tj. Fundacji Lux Veritatis. Kopiowanie zawartości serwisu lub jej części bez pisemnej zgody właściciela serwisu jest zabronione. Materiały zawarte na niniejszej stronie mogą być wykorzystywane lub rozpowszechniane jedynie w celach informacyjnych, na zasadach przyjętych w portalach społecznościowych oraz wyłącznie z notą o prawach autorskich oraz ze wskazaniem źródła informacji.